بررسی اثر ترکیبی عصاره زردچوبه و سیر بر برخی متابولیت‏ های خونی رت‏ های آلوده شده با آفلاتوکسین b1

برخی از گونه‏ های قارچی، متابولیت‏ های ثانویه‏ ای به‏ نام آفلاتوکسین‏ ها را در مواد غذایی تولید می‏ کنند؛ که عمدتاً به‏ وسیله آسپرژیلوس فلاووس و آسپرژیلوس پارازیتیکوس ایجاد می ‏شوند. چهار آفلاتوکسین اصلی که به‏ وسیله این قارچ ها تولید می‏ شوند شامل آفلاتوکسین های b1، b2، g1 و g2 می ‏باشند. آفلاتوکسین b1 به عنوان عامل موتاژنیک، کارسینوژنیک، سرکوب کننده سیستم ایمنی، تراتوژنیک و همچنین ممانعت کننده از فعالیت‏ های متابولیکی و صدمه زننده به کبد، کلیه و قلب شناخته شده است. هدف مطالعه حاضر، بررسی اثرات ترکیبی عصاره زردچوبه و سیر در بهبود ضررهای ناشی از آفلاتوکسین b1 بود. این تحقیق به‏ صورت یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی اجرا شد. در آزمایش مذکور سه عامل مورد بررسی قرار گرفت که هر‎کدام دو سطح داشتند؛ شامل دو سطح آفلاتوکسین b1 (صفر و 100 میکروگرم در کیلوگرم وزن بدن)، دو سطح عصاره زردچوبه (صفر و 100 میلی‏گرم در کیلوگرم وزن بدن) و دو سطح عصاره سیر (صفر و 50 میلی‏گرم در کیلوگرم وزن بدن). 64 رت نر نژاد ویستار در هشت گروه تقسیم بندی شدند. در پایان آزمایش، خون‏گیری از قلب برای سنجش متابولیت‏ های خونی انجام شد. آفلاتوکسین b1 فعالیت لاکتات دهیدروژناز (p<0.01)، گاماگلوتامیل ترنسفراز (p<0.001)، کراتینین (p<0.05) و ldl (p<0.001 سرم خون را به‏ طور معنی‏ داری افزایش داد. در بررسی اثرات اصلی، آفلاتوکسین b1 باعث افزایش معنی‏ دار پروتئین ‏تام، آلبومین، گلوکز، کلسترول، تری‏گلیسرید و hdl و همچنین کاهش معنی‏دار اسید اوریک گردید (p<0.05). درمان با عصاره زردچوبه و عصاره سیر باعث کاهش معنی‏ دار لاکتات دهیدروژناز (p<0.05)، گاماگلوتامیل ترنسفراز (p<0.001)و(p<0.05) در مقایسه با تیمار آفلاتوکسین b1 شد. عصاره سیر میزان ldl سرم موش‏های صحرایی را به‏ طور معنی‏ داری کاهش داد (p<0.05). سطوح اصلی زردچوبه باعث کاهش معنی ‏دار گاماگلوتامیل ترنسفراز و افزایش معنی‏ دار کلسترول سرم خون شد (p<0.05) و استفاده از ترکیب عصاره زردچوبه و سیر سطح اسیداوریک را به ‏طورمعنی‏ داری نسبت به گروه آفلاتوکسین b1 کاهش داد(p<0.05). بنابراین یافته ‏های تحقیق حاضر نشان داد استفاده از ترکیب عصاره زردچوبه و سیر می‏ تواند با تقویت اثر یکدیگر عوارض زیان‏ بار آفلاتوکسین b1 را کاهش دهد.